Styrnica i lokal, który ma 190 właścicieli

31 Grudzień, 2024, 07:30

Z pewnością szykujesz się już do powitania Nowego Roku i jesteś w wirze przygotowań. Jedni spędzą go w domu, inni z rodziną i przyjaciółmi, jeszcze inni na prywatkach, balach lub na wyjeździe – może nawet w egzotycznych krajach.

A my wiemy gdzie spędzą sylwestra mieszkańcy rodopskiej wioski Styrnica (Starnitsa) i o tym dzisiaj opowiemy, bo jest to dość niezwykła inicjatywa, a przy tym szalenie nam się podoba. Bo nieważne gdzie, ważne z kim!

Styrnica to wioska w południowej Bułgarii, położona w Rodopach na wysokości 1110 m, u podnóża dwóch szczytów o wysokości ok. 2000 m – Prespy i Swobody. Wiosce udało się zachować do dziś styl życia i kulturę sprzed wielu wieków.

Ale to co ją wyróżnia spośród innych wsi to karczma znajdująca się w centrum wsi, która ma 190 właścicieli! To w niej właśnie wszyscy mieszkańcy wsi świętują razem Święta Bożego Narodzenia i witają Nowy Rok! Na każdego z właścicieli przypada ok. 1,31 m² lokalu. Według dokumentów jego łączna powierzchnia wynosi 250 m².

Właściwie każdy mieszkaniec Styrnicy jest współwłaścicielem restauracji.

Jak do tego doszło?

W latach komunizmu, w ramach prac społecznych, w których brała udział prawie cała wieś, wybudowano dwupiętrowy budynek w centrum wsi. Na parterze był lokal pełniący funkcję restauracji, a na wyższych piętrach mieściło się sołectwo, sklep i gabinet lekarski.

Własność została przekazana Spółdzielni Konsumenckiej Arda z siedzibą w sąsiedniej wsi Dawidkowo. Spółdzielnia dawała restaurację na wynajem. Czasami w lokalu mieściła się dyskoteka, a innym razem magazyn, a nawet pieczarkarnia.

Gdy spółdzielnia zbankrutowała, został wyznaczony likwidator i aby pokryć długi zaczął wyprzedawać nieruchomości Spółki. Na liście była także nieruchomość w Styrnicy.

Mieszkańcy Styrnicy uznali, że będzie to idealne miejsce na organizację wesel, chrztów, styp i innych uroczystości, kiedy potrzeba więcej przestrzeni i rozpoczęli zbiórkę pieniędzy.

Nie ustalali kto i ile powinien zapłacić. Kwota, którą musieli zebrać to 6000 BGN czyli ok. 3100 euro. Byli tacy co wpłacili po 10 BGN, a ci z większymi możliwościami wpłacali po 100 BGN i więcej. Wszystko jest zapisane w księgach. Jak wyjaśnia sołtys wsi, na dzień dzisiejszy nie ma znaczenia, kto i ile pieniędzy wpłacił – każdy ma równe prawa do korzystania z lokalu.

Razem raźniej

Dawniej w restauracji, jak wspominają starsi mieszkańcy rodopskiej wsi, było zawsze pełno ludzi, nie było gdzie usiąść. Wtedy mieszkało tu prawie 1000 osób, teraz wieś liczy ok. 200 mieszkańców i są to głównie emeryci i renciści.

Życie w wiosce położonej na górzystym terenie zawsze było trudne, a dostęp był bardzo utrudniony. W przeszłości do przewozu jedzenia i towarów wykorzystywano muły. Jak mówi legenda, nazwę wieś zawdzięcza stromemu terenowi, na którym się znajduje (stromy=styrnica).

W ostatnich czasach z uwagi na brak pracy i środków do życia bardzo wzrosła migracja. W leśnictwie zatrudnieni są głównie mężczyźni. Kobiety dojeżdżają do pracy do sąsiednich wsi. Niskie ceny skupu mleka i ziemniaków przyczyniły się do rezygnacji z hodowli zwierząt i uprawy pól. Z setek krów we wsi pozostało obecnie zaledwie ok. 30, a ziemniaki uprawia się wyłącznie na własny użytek.

Bardzo silne są jednak więzi rodzinne. Niezależnie gdzie los rzuci mieszkańców Styrnicy, zawsze wracają do rodzinnej wsi i utrzymują tu cały czas swoje nieruchomości. Stąd w 1986 roku zapoczątkowano tradycję spotkań we wsi całych rodów. Początkowo co 5 lat , a obecnie co 3 lata. Wtedy zbiera się nawet 500 osób.

Nic więc dziwnego, że w ciągu zaledwie miesiąca lub dwóch udało się mieszkańcom zebrać całą kwotę potrzebną na zakup lokalu i koszty notariusza.

Czy było warto?

„W karczmie jest weselej. W domach została 1-2 osoby. A święta to dobra okazja, żeby się spotkać, bo duża część mieszkańców wsi mieszka już gdzie indziej” – mówią mieszkańcy i przygotowują się do wspólnego powitania Nowego Roku, bo razem jest znacznie raźniej i przyjemniej!

Życzymy wszystkim szampańskiej zabawy!