Warna - kulisy wyzwolenia
26 Lipiec, 2024,
07:30
Dziś opowiemy o ostatnim wyzwolonym bułgarskim mieście podczas wojny rosyjsko-tureckiej toczącej się w latach 1877-1878.
Miastem tym była Warna. Została wyzwolona 27 lipca 1878 roku – wtedy to z miasta wycofano garnizon osmański. Przez długi czas istniało jednak prawdopodobieństwo, że miasto pozostanie w rękach osmańskich lub zostanie nawet przekazane Grecji.
Przyczyny
Dlaczego Warna była ostatnim wyzwolonym miastem? Podczas wojny rosyjsko-tureckiej w północno-wschodniej Bułgarii stacjonowały znaczne siły tureckie, które skupiały się w czterech miastach - Warnie, Szumen, Ruse i Silistrze.
Na tym obszarze nie było praktycznie działań wojennych. Jedynie co, to podczas oblężenia miasta Plewen wysłano wsparcie dla Osmana Paszy, ale nie przyniosło to większego efektu.
Na tym obszarze nie było praktycznie działań wojennych. Jedynie co, to podczas oblężenia miasta Plewen wysłano wsparcie dla Osmana Paszy, ale nie przyniosło to większego efektu.
W końcowej fazie wojny Rosjanom udało się zdobyć Ruse i Silistrę, jednak Warna i Szumen pozostały pod kontrolą silnych garnizonów tureckich.
Warunki pokoju
Koniec wojny nastąpił wraz z podpisaniem traktatu pokojowego w San Stefano. Zgodnie z nim, wojska osmańskie miały opuścić Szumen i Warnę, a twierdze powinny zostać zniszczone.
Dowództwo armii tureckiej odmówiło jednak spełnienia tego warunku, mając nadzieję, że zbliżający się Kongres Berliński to zmieni.
Podczas samego kongresu przedstawiciele Imperium Osmańskiego nalegali na pozostawienie Warny w Imperium, a ich żądanie poparła Wielka Brytania. Jednak Rosji przy wsparciu Niemiec udało się narzucić swoje stanowisko i Warna została przyłączona do nowo powstałego Księstwa Bułgarii.
Dowództwo armii tureckiej odmówiło jednak spełnienia tego warunku, mając nadzieję, że zbliżający się Kongres Berliński to zmieni.
Podczas samego kongresu przedstawiciele Imperium Osmańskiego nalegali na pozostawienie Warny w Imperium, a ich żądanie poparła Wielka Brytania. Jednak Rosji przy wsparciu Niemiec udało się narzucić swoje stanowisko i Warna została przyłączona do nowo powstałego Księstwa Bułgarii.
13 lipca zakończył się Kongres Berliński i zdecydowano, że obie twierdze mają zostać wyzwolone. Garnizon turecki w Szumen natychmiast zastosował się do tej decyzji i 18 lipca opuścił miasto. Ale w Warnie sprawa była bardziej skomplikowana.
Sytuacja w Warnie
Naczelnik miasta Fazl Pasza celowo opóźniał wycofanie się wojsk, uzasadniając, że garnizon osmański potrzebuje więcej czasu na zorganizowanie podróży. W końcu sułtan wydał rozkaz Fazlowi Paszy, aby opuścił miasto. Ten jednak udawał, że go nie otrzymał i nadal stacjonował w mieście.
W tej sytuacji naczelny dowódca wojsk rosyjskich, generał Totleben, był bardzo zaniepokojony. Obawiał się, że zdobycie Warny będzie wymagało tak długotrwałego oblężenia, jak w przypadku Plewen.
Wówczas z pomocą przyszedł generał Stołypin, który wykazał się niesamowitą determinacją. Osobiście stawił się w Konstantynopolu, aby otrzymać rozkaz od sułtana, a następnie jak najszybciej udał się do Warny, aby osobiście przekazać go Fazlowi Paszy.
Tym samym turecki dowódca w Warnie nie miał już wyboru.
Tym samym turecki dowódca w Warnie nie miał już wyboru.
27 lipca wojska osmańskie opuściły Warnę na swoich statkach i miasto ostatecznie przeszło w ręce Bułgarów.
Grecki wątek
A skąd pojawił się grecki wątek w tej historii?
Mało znany fakt z historii wyzwolenia miasta wiąże się z tym, że niewiele brakowało by Warna stała się greckim miastem.
W okresie pomiędzy traktatem pokojowym z San Stefano, a Kongresem Berlińskim greckie duchowieństwo w rejonie Warny mające poparcie władz greckich, a wręcz zachęcane przez nich, starało się o przyłączenie Warny do Grecji.
Zaczęli zbierać podpisy od miejscowych Greków pod petycją, aby pokazać, że stanowią oni przeważającą populację w regionie.
Zaczęli zbierać podpisy od miejscowych Greków pod petycją, aby pokazać, że stanowią oni przeważającą populację w regionie.
Prawdę powiedziawszy, w tamtym czasie ludność samego miasta Warna była głównie pochodzenia greckiego i tureckiego. Ale to zdecydowanie nie dotyczyło regionu wokół miasta, gdzie mieszkali głównie Bułgarzy.
Wielu Bułgarów dało się jednak oszukać duchowieństwu greckiemu i podpisało prośbę o przyłączenie do Grecji. Podpisy te zostały przedstawione na kongresie w Berlinie przez dwóch przedstawicieli Grecji, a co ciekawe, nie było tam ani jednego przedstawiciela Bułgarii.
Jednak ku naszej radości wysiłki Greków nie zostały uwieńczone sukcesem i Warna stała się częścią Księstwa Bułgarii.
Dlatego dzisiaj mamy przyjemność zaprosić Cię do Warny – letniej stolicy Bułgarii!
Fot. Elena Apostołowa
Autor: Przyblizamybulgarie
Napisz komentarz
Wydarzenia
Ludzie
Inne