NIKULDEN - św. Mikołaj w Bułgarii

06 Grudzień, 2022, 05:30

Patron rybaków, mórz, żeglarzy, podróżników

6 grudnia to dzień, w którym oddajemy cześć świętemu Mikołajowi Cudotwórcy – patronowi rybaków, żeglarzy i podróżników, piwowarów i dzieci. Ten dzień jest także świętem bankierów, kupców i lichwiarzy.

Święty uważany jest za patrona mórz i całego podwodnego świata, który posiada moc panowania nad burzami i huraganami. Dlatego miasto Burgas przyjęło go na swojego patrona.

Dlaczego karp?

Nic więc dziwnego, że na stole tego dnia musi być obowiązkowo ryba. Wybiera się rybę z dużymi łuskami, aby zapewnić domowi dostatek i bogactwo. Najczęściej jest to karp, ponieważ to z nim wiąże się jedno z wierzeń o cudach świętego.

Według legendy, kiedyś zastała Świętego na morzu silna burza, która uszkodziła łódź. Mikołaj wyłowił z wody gołymi rękami karpia, zatkał nim dziurę i dzięki temu uratował siebie i swoich towarzyszy.

Mikołajkowa kolacja

Tradycyjnym daniem świątecznym jest faszerowany karp lub ryba, najczęściej ryżem, cebulą, orzechami włoskimi, rodzynkami.

Jest też rytualny chleb, ozdobiony figurkami z ciasta w kształcie łódki lub ryby. Na stole pojawiają się również potrawy z pszenicy, fasoli, kukurydzy i inne tradycyjne wielkopostne potrawy bożonarodzeniowe. Dozwolone jest czerwone wino.

Odpoczywamy

Na Nikulden, jako wyraz szacunku dla Świętego, zwyczajowo nie wypływa się w otwarte morze. Zgodnie z tradycją w tym dniu nie należy wykonywać żadnej pracy - ani prac domowych, ani poza domem.

Wróżby

Starzy ludzie odgadywali na podstawie pogody tego dnia, jaki będzie rok. Dobra pokrywa śnieżna zapowiadała urodzajny rok. Słoneczny dzień – suszę latem, a deszcz – dobry rok dla kukurydzy.

Wierzenia ludowe

Z dniem św. Mikołaja wiąże się wiele wierzeń i przesądów. Przygotowując rybę, gospodyni musi uważać, aby łuski karpia nie spadły na ziemię, aby nie opuściło dom bogactwo. A gdyby ktoś nadepnął łuskę, to dla niego zły znak.

Największą łuskę karpia należy z kolei schować do portfela i przechować do Bożego Narodzenia, aby zapewnić bogactwo i dobrobyt rodzinie.

Trzeba też uważać, aby nadziewane ryby podczas pieczenia nie rozpadły się i pozostały całe, aby nie zniszczyć domowego szczęścia.

Ości ze świątecznej kolacji zakopuje się natomiast w ziemi lub wrzuca do bieżącej wody, aby zapewnić zdrowie dla całej rodziny. Zachowuje się jedynie ość z głowy ryby, która ma kształt krzyża. Uważa się, że ma moc uzdrawiania, dlatego w tradycjach ludowych często przyszywano ją do czapki lub ubranka noworodka, aby je chronić.

Patron panien

Święty Mikołaj Cudotwórca jest również uważany za patrona niezamężnych kobiet. Dlatego tradycją jest, że w tym dniu panny odwiedzają cerkiew, zapalają świecę i zostawiają dary dla świętego.

Dzisiaj w Bułgarii nie będzie prezentów, ale będzie pyszna rybna uczta.