Wielkanoc po bułgarsku

Pierwszą zasadniczą różnicą między Wielkanocą w Polsce a Bułgarii jest nazwa tego święta. Podczas gdy w Polsce świętuje się Wielką Noc (Wielkanoc), w Bułgarii obchodzimy Wielki Dzień (Welikden).

Kiedy obchodzimy Wielkanoc

Drugą istotną różnicą jest to, kiedy obchodzimy Wielkanoc. Według Biblii Zmartwychwstanie miało miejsce w okolicach żydowskiego święta Paschy, które związane jest z kalendarzem księżycowym i co roku zmienia swoją datę.

Istnieje zasada, zgodnie z którą Wielkanoc nie może być obchodzona razem z Paschą, ale w najbliższą niedzielę po niej.

Pierwszy Chrześcijański Sobór Ekumeniczny w 325 r. przyjął, że Wielkanoc jest obchodzona w niedzielę po pierwszej pełni księżyca równonocy wiosennej.

Katolicy wyznaczają jednak datę według kalendarza gregoriańskiego, a prawosławni - według kalendarza juliańskiego.

W tym roku prawosławna Wielkanoc przypada 24 kwietnia. Wolne od pracy mamy z tej okazji w Bułgarii od piątku do poniedziałku włącznie (4 dni).

Symbole Świąt Wielkanocnych

W Bułgarii symbolem Świąt Wielkanocnych nie jest jednak zajączek wielkanocny.

Najważniejszym symbolem jest jajko, a skoro jajka znoszą kury, stąd w latach ateizmu państwowego Wielkanoc w Bułgarii była oficjalnie nazywana Dniem Kury i Jajka.

Święty Ogień

Bardzo dużą rolę i znaczenie ma dla nas również Święty Ogień. Jako prawosławni chrześcijanie, wierzymy, że Błogosławiony (Święty) Ogień schodzi na ziemię w sposób nadprzyrodzony co roku wieczorem w Wielką Sobotę, dzień przed prawosławną Wielkanocą, w kościele Wniebowstąpienia Chrystusa, zbudowanym na grobie Bożym w Jerozolimie.

W pierwszych minutach po tym jak zapłonie, nie emituje ciepła ani nie spala. Ogień wznosi się nad grobem Bożym jak słup niebieskiego światła, z którego patriarcha Jerozolimy zapala świece. Czasami wokół kościoła spontanicznie zapalają się świece i lampki.

Patriarcha wynosi ogień przed cerkiew, skąd wierni roznoszą go do swoich domów, a w niektórych przypadkach jest transportowany specjalnymi samolotami do bardziej odległych krajów prawosławnych, takich jak Bułgaria i Grecja.

W tym roku, w związku z powszechnym kryzysem gospodarczym związanym z pandemią i wojną na Ukrainie, Bułgarska Cerkiew nie wyśle co prawda samolotu, który miałby sprowadzić Święty Ogień z Jerozolimy, ale zostanie wykorzystany Ogień przywieziony rok temu, który jest podtrzymywany przez Bułgarski Święty Synod.

Wielkanocny stół

Wielkanoc to także święto kulinarne. W tym dniu odwiedzamy krewnych, a rodzina zbiera się i świętuje przy bogato i pięknie udekorowanym stole.

Obowiązkowo musi być kozunak (ciasto wielkanocne) i pisanki. Czerwone jajka symbolizują krew Jezusa, a kozunak - jego ciało.

Na stole muszą się znaleźć też koniecznie obrzędowe chleby wielkanocne. Najczęściej przygotowywane są w Wielką Sobotę.

Mają różny kształt. Są okrągłe, eliptyczne lub podłużne, a ich powierzchnia jest bogato zdobiona krzyżami, symbolami roślin, rodzynkami, jajkami wielkanocnymi.

Najpopularniejszym mięsem wielkanocnym jest jagnięcina. Wynika to z faktu, że w dniu Zmartwychwstania Jezusa został złożony w ofierze baranek. Można jednak podawać również pieczone prosię lub wieprzowinę przygotowaną w inny sposób, a także królika.

Mile widziane na stole są zielone sałatki. Do jagnięciny podaje się tradycyjnie świeże ząbki czosnku. Oprócz kozunaka nie brakuje również innych słodkości.

Świąteczna dekoracja

Ważną rolę odgrywa również dekoracja. Malowane jajka często umieszcza się w ozdobnych gniazdach. Stół ozdobiony jest wiosennymi kwiatami i zielonymi gałązkami wierzby.

W Wielkanoc ludzie witają się słowami „Chrystus zmartwychwstał” (Christos Woskrese), a pozdrawiany odpowiada „Naprawdę zmartwychwstał” (Woistina Woskrese).

A jak Twoje przygotowania do Świąt?