Mesambria - zatopione miasto

29 Sierpień, 2025, 07:30

Mesambria – tak Trakowie nazywali osadę, którą zbudowali 3200 lat temu na miejscu dzisiejszego Neseberu. Wieki później półwysep stał się kolonią helleńską, a następnie został podbity przez Rzymian. Na początku IX wieku, po oblężeniu pod wodzą chana Kruma, miasto stało się częścią państwa bułgarskiego.

Po tym, jak morze kilkakrotnie pochłonęło terytoria półwyspu, dziś ogromna część starożytnego Neseberu wciąż znajduje się pod wodą. Tego lata podwodnym archeologom udało się wydobyć z dna morskiego nowe dowody architektoniczne świadczące o skali starożytnego miasta.

Podwodne badania

Starożytne kamienne mury, pozostałości budynków mieszkalnych, przedmioty codziennego użytku, które przetrwały tysiąclecia na dnie morza, to tylko niektóre z cennych znalezisk odkrytych przez nich tego lata u wybrzeży Neseberu.

Badacze z jedynego w Bułgarii Centrum Archeologii Podwodnej poszukują artefaktów w wodach starożytnej Mesambrii od ponad 60 lat. Początek eksploracji Mesambrii rozpoczął się w 1960 roku wraz z Lubą Ognową – pierwszym podwodnym archeologiem. Wraz ze swoim zespołem przeprowadziła ona do 1983 roku w wodach Nesebyru 15 ekspedycji.

Dzięki temu zostały odkryte pozostałości starożytnego miasta i ustalono, że dawne terytorium osady zatonęło w wyniku globalnego wzrostu poziomu morza po ostatnim zlodowaceniu, a prawdopodobnie również w wyniku lokalnych ujemnych ruchów tektonicznych skorupy ziemskiej. Badacze natknęli się na fortyfikacje – mury obronne po niemal wszystkich stronach półwyspu Nesebyr.

Utworzyli mapę terenu wokół Nesebyru, z zaznaczeniem wszystkich odkrytych stanowisk archeologicznych - mury twierdzy, bastiony, wieże, bramy, schody. Dokumentowali z wielką szczegółowością nawet kamienie na dnie morza.

Ponieważ mury twierdzy zbudowane z masywnych bloków kamiennych i mury bizantyjskie zostały odkryte na różnych głębokościach i w różnych okresach, najprawdopodobniej zmiana poziomu morza zmusiła ludność do porzucenia zniszczonych murów i budowy nowych.

Mury Mesambrii są najprawdopodobniej najgłębiej położonym zabytkiem architektury starożytnej odkrytym na zachodnim wybrzeżu Morza Czarnego. Badania zatopionego miasta wciąż fascynują i dostarczają nowych dowodów. Tak było też w tym sezonie.

„Badamy starożytny mur zbudowany z dużych bloków. Szczególnie interesujące w tym sezonie jest to, że pod nim odkryliśmy system drewnianych belek, niezwykle dużych i masywnych, doskonale zachowanych od czasów starożytnych do dziś, którymi wzmocniono gliniaste podłoże w tej części półwyspu. Ponadto znajdujemy wiele pali wbitych w teren wokół twierdzy, którymi dodatkowo wzmocniono ten przybrzeżny teren. Zamierzamy pobrać próbki drewnianych belek i pali, aby poddać je datowaniu radiowęglowemu i w ten sposób ustalić datę budowy tego muru” – wyjaśnił dyrektor Centrum Archeologii Podwodnej w Sozopolu.

Centrum Archeologii Podwodnej

Oprócz bułgarskich archeologów, tego lata w badaniach wzięło udział ośmiu studentów zagranicznych. Przyjechali aż z Kanady i Stanów Zjednoczonych, aby poznać tajniki podwodnych wykopalisk.

„Wybrałem tę szkołę w Bułgarii, ponieważ tutaj, pod wodą, można jednocześnie zgłębiać różne okresy starożytnej historii. Bycie częścią takich odkryć to okazja, która zdarza się raz w życiu” – mówi Connor.

„Wszyscy przygotowują raporty ze swojej pracy w ramach szkoły dla swoich uniwersytetów i instytutów, prezentując w ten sposób podwodne dziedzictwo kulturowe Bułgarii bardzo szerokiej międzynarodowej publiczności” – wyjaśnia dyrektor Centrum Podwodnej Archeologii.

Podwodne znaleziska archeologiczne są obecnie objęte ochroną dziedzictwa kulturowego, ale istnieją już plany włączenia ich do rezerwatu architektoniczno-historycznego Mesambria.

Fot. genialny Vladislav Terzijski

Autor: Przyblizamybulgarie

Napisz komentarz