Najważniejsze fakty o Neseberze

30 Maj, 2025, 07:30

Neseber (Nessebar) to jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc na południowym wybrzeżu Morza Czarnego. Cieszy się dużym zainteresowaniem jako kurort, ale turystów przyciąga przede wszystkim urocze Stare Miasto, z jego bogatą historią i kulturą, które jest częścią światowego dziedzictwa UNESCO.

Miasto-muzeum

Stary Neseber jest jednym z najstarszych miast w Europie. Powstał ponad 3200 lat temu.

Z daleka wygląda jak wyspa, ale jeśli podejdziesz bliżej, zobaczysz bardzo wąski przesmyk o długości około 400 m. łączący go z lądem, a na nim pięknie prezentujący się wiatrak, taki, jaki często widywano dawniej w rejonie Dobrudży i na wybrzeżach Morza Czarnego. Ale ten wiatrak zbudowano specjalnie, aby ozdobić to miejsce.

Na końcu przesmyku znajdują się pozostałości obwarowań i muru miejskiego oraz stara brama, przez którą wchodzi się do jednego z najpiękniejszych starożytnych miast Bułgarii.

Stary Neseber zajmuje powierzchnię ok. 25 ha, ma 850 m długości i 350 m szerokości. Choć zajmuje niewielką powierzchnię, nasycony jest zabytkami kultury i historii.

Miasto to mieszanka różnych stylów architektonicznych. Na przestrzeni wieków było podbijane przez Traków, Greków, Rzymian, Bizantyjczyków, Bułgarów i Osmanów Znajdziemy tu starożytne trackie mury, średniowieczne cerkwie i fortyfikacje oraz domy z epoki osmańskiej.

3200 lat historii

Pierwsza osada w tym miejscu została założona przez Traków w II tysiącleciu p.n.e. Trakowie nazwali ją Melsambria, na cześć Melsy - jej legendarnego założyciela.

Później, w VI wieku p.n.e. założyli tu kolonię Grecy i nazwali ją Mesembria. W okresie hellenistycznym miasto rozkwitło jako ważny ośrodek handlu i kultury.

W I wieku naszej ery Mesembria stała się częścią Cesarstwa Rzymskiego i nadal prosperowała jako ważny port i ośrodek handlowy. Strategiczne położenie miasta nad Morzem Czarnym uczyniło z niego ważną bramę między Europą, a Azją.

Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Neseber był przez wieki rządzony przez różne mocarstwa, w tym Cesarstwo Bizantyjskie, Imperium Bułgarskie i Imperium Osmańskie. Każda z tych cywilizacji odcisnęła swoje piętno na architekturze, kulturze i stylu życia miasta.

W okresie osmańskim Neseber był bardzo ważnym ośrodkiem greckiego Kościoła prawosławnego, było tu kilka klasztorów i cerkwi. Wiele z tych budynków przetrwało do dziś, a Neseber jest obecnie znany z imponującej ilości starożytnych cerkwi i różnych budowli sakralnych, z których wiele zostało wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Ciekawe fakty

Nazwa miasta Mesembria składa się z dwóch części: „bria”, co z języka trackiego oznacza miasto oraz „mena” lub „melsa”, co według niektórych źródeł historycznych może pochodzić od imienia założyciela miasta.
Według starożytnych przekazów w Mesembrii w roku ok. 620 p.n.e urodził się Ezop - legendarny autor bajek, pochodzenia trackiego.
Około 440 roku p.n.e. Messambria zaczęła bić własne monety.
Po raz pierwszy miasto stało się częścią państwa bułgarskiego w 812 r., kiedy Chan Krum zaatakował je i podbił.
W 1366 Neseber został zdobyty i splądrowany przez rycerzy hrabiego Amedeo di Savoia, zwanego ze względu na kolor szat zielonym hrabią, a później sprzedany cesarzowi bizantyjskiemu za 15 000 złotych dukatów.
Po raz pierwszy miasto zostało zaatakowane i prawdopodobnie zniszczone przez Turków w 1396 roku. Ostatecznie znalazło się pod panowaniem tureckim w 1453 roku wraz z upadkiem Konstantynopola.
Mesembria została przemianowana na Neseber (Nessebar) na mocy ustawy z 1934 r., kiedy to zmieniono nazwy łącznie 1043 osad w Bułgarii.
Stary Neseber został ogłoszony rezerwatem architektonicznym i archeologicznym w 1956 roku, a w 1983 roku zabytki kultury w mieście zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Stary Neseber znajduje się na liście 100 narodowych obiektów turystycznych w Bułgarii.
Według pisemnych przekazów w mieście było 48 cerkwi, a niektórzy twierdzą, że było ich nawet ponad 100. Większość z nich została zbudowana w średniowieczu. Naukowcom znane są pozostałości 26 świątyń, a 23 z nich zostały odrestaurowane.
Jedną z najlepiej zachowanych cerkwi jest pochodząca z V wieku cerkiew św. Zofii znana też jako Stara Metropolia. W 1257 roku podczas ataku piratów weneckich pod dowództwem Giacomo Doro świątynia została ograbiona i splądrowana. Skradziono wówczas między innymi relikwie św. Teodora, szczękę i rękę św. Andrzeja Apostoła, rękę św. Bartłomieja i wywieziono najpierw do Konstantynopola, a stamtąd do Wenecji, gdzie są przechowywane w cerkwi św. Salwadora.
Jedyną działającą dziś cerkwią jest cerkiew Zaśnięcia NMP z 1873 r. ze słynną ikoną Czarnej Madonny, która według jednej z legend została namalowana przez ewangelistę św. Łukasza, o której już opowiadaliśmy.
Patronką Neseberu jest Matka Boska, która wielokrotnie ratowała miasto przed różnymi atakami. Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 15 sierpnia, jest jednocześnie świętem Neseberu.
W mieście odbywają się liczne wydarzenia kulturalne i festiwale, w tym Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny, Nessebar Sand Fest i Nessebar Jazz Festival.
W 2019 roku zespół bułgarskich archeologów odkrył w Neseberze liczący 3000 lat złoty pierścień, który uzupełnia bogatą historię i dziedzictwo kulturowe miasta.
Dzięki malowniczej scenerii i romantycznej atmosferze Neseber jest popularnym miejscem na wesela i inne imprezy okolicznościowe.