Płowdiwskie wzgórza

Z pewnością słyszałeś, że Płowdiw położony jest na siedmiu wzgórzach, dzięki czemu porównywany jest do Rzymu i Aten. Według starożytnej legendy płowdiwskie wzgórza to ogromne kamienie, które Tytan Bałkan rzucił w Posejdona. Wrogość między nimi dotyczyła pięknej Rodopy.

Starożytne miasto

Podczas wykopalisk pod wzgórzami odkryto najstarsze dowody na to, że starożytne miasto zostało założone na długo przed drugim tysiącleciem p.n.e. Łacińska nazwa Trimontium nawiązuje do Trzech Wzgórz, na których powstało miasto - Nebet, Taksim i Dżambaz Tepe. Na przestrzeni wieków miasto rozrosło się i objęło sąsiednie wzgórza - Sahat Tepe, Bunardżika, Markowo Tepe i Dżendema.
 
Jednak okazuje się, że być może wzgórz w Płowdiwie było jednak więcej.
 
Dla większości mieszkańców Płowdiwu wzgórza wznoszące się nad miastem znane są z tureckich nazw. Niewielu słyszało nazwy wzgórz nadawane przez Traków i Rzymian. Opowiemy więc dzisiaj o płowdiwskich „tepe” – wzgórzach i o tym skąd się wzięły ich nazwy.

Dżendem Tepe

Dżendem Tepe (Gendem Tepe)
To najwyższe ze wszystkich wzgórz o wysokości 307 m. Istnieje hipoteza, że w przeszłości znajdował się tutaj brązowy posąg boga Apolla. Na przestrzeni lat wzgórze zmieniało nazwy. Najstarsza znana nazwa pochodzi z czasów trackich – Kendrosis, gdyż wzgórze porośnięte było cedrami.
 
W czasach starożytnych zwane było także Wzgórzem Nimf Driad. Według legend na jego zboczach rozmieszczone są liczne ołtarze poświęcone tym mitycznym stworzeniom.
 
Turcy nazywali je najczęściej Dżendem Tepe (od tureckiego „w piekle”), co związane było z odległością od miasta. Nazywali je także Dżin Tepe, gdyż wierzyli, że wędrują tam duchy oraz Czigdem Tepe (Krokodylowe Wzgórze) ze względu na piękne kwiaty porastające jego zbocza.
 
Starsi mieszkańcy Płowdiwu znają je również jako Młodzieżowe Wzgórze. Nazwa ta przylgnęła do wzgórza w latach 50-tych XX wieku, kiedy brygady młodzieżowe zaczęły tu prace nad jego rewitalizacją.

Bunardżik (Alosza)

To drugie co do wysokości wzniesienie w Płowdiwie nazywane także Wzgórzem Wyzwolicieli lub po prostu Aloszą ze względu na postawiony tam pomnik żołnierza radzieckiego. Uważa się, że w dawnych czasach na szczycie wznosił się duży posąg Herkulesa.
 
Zwykle przyjmuje się, że jego nazwa pochodzi od tureckiego słowa „bunar”, jednak w rzeczywistości ma ona pochodzenie greckie i oznacza źródło lub studnię. W latach 50. XX w. nadano mu imię Stalin.
 
Po wyzwoleniu car Ferdynand planował wybudować na wzgórzu pałac, jednak jego pomysł został odrzucony. Co ciekawe, to właśnie tutaj powstała pierwsza otwarta w Bułgarii restauracja i nosiła nazwę wzgórza. Wzgórze to jest ulubionym miejscem spacerów mieszkańców i gości miasta, gdzie można uciec od miejskiego zgiełku.

Sahat Tepe

Wzgórze Zegara wznosi się w centrum Płowdiwu i nosi taką nazwę od czasów rzymskich. W jego wschodniej części znajduje się ogólnodostępny zegar wodny i słoneczny. Przypuszcza się, że wznosiła się tutaj niegdyś duża świątynia bogini Wenus.
 
Według Kroniki Płowdiwu wzgórze nosiło także nazwę Wzgórze Orfeusza. Osoby urodzone na początku XX wieku pamiętają je do dziś jako Wzgórze Danowa, nazwane na cześć pisarza Christo G. Danowa, który był także bardzo znaną osobą publiczną i burmistrzem Płowdiwu.
 
Ciekawostką jest to, że niemiecki inżynier w połowie XIX wieku wyodrębnił na nim 2 odrębne wzgórza – Toplar i Sahat Tepe. W rzeczywistości Toplar okazuje się odrębnym wzgórzem położonym w południowej części Sahat Tepe.

Taksim Tepe

Taksim wraz z Nebet Tepe i Dżambaz Tepe tworzą tzw. Trójwzgórze czyli Stare Miasto Płowdiw. Nazwa pochodzi od tureckiego słowa „taksim”, które oznacza rozdzielać. W przeszłości istniał tutaj bowiem rzymski akwedukt, który dostarczał wodę do miasta.
 
W okresie Imperium Osmańskiego wzgórze znane było także pod dwiema innymi nazwami: Sarai Tepe - ze względu na znajdujące się tutaj liczne pałace i starożytne budowle. Niektórzy sugerują nawet, że miał tutaj pałac Filip Macedoński.
 
Kesjakowo Tepe – nazwa nadana przez miejscową ludność na cześć Todora Kesjakowa, który był właścicielem dużego domu na samym szczycie wzgórza.
 
Niektórzy kronikarze nazywają wzgórze Eumolpius i uważają je za symbol miasta, którego najstarsza nazwa brzmi Eumolpia.

Dżambaz Tepe

W tłumaczeniu Wzgórze Akrobatów lub Linoskoczków. Podania głoszą, że w czasach starożytnych na jego stromych klifach od południowego wschodu odbywały się pokazy akrobatów i linoskoczków. Mówi się także, że ze skał na szczycie spuszczono linę, po której śmiałkowie próbowali się wspinać na szczyt.
 
Miejsce to znane jest również z cerkwi św. Dymitra z Salonik, zbudowanej przez Iwana Asena II na znak zwycięstwa w bitwie pod Kłokotnicą w 1230 roku.

Nebet Tepe

Wznosi się niczym wartownik nad Starym Miastem i stąd jego nazwa Nebet Tepe (Strażnik). Przypuszcza się również, że na tym terenie stacjonował garnizon osmański, który miał bronić miasta. Na zboczach wzgórza można znaleźć kamienne pozostałości trackiej świetności.
 
Niektórzy starzy pisarze nazywali je Wzgórzem Muzealnym na cześć Traka o imieniu Muzeum – jednego z najzdolniejszych uczniów Orfeusza. Po narodzinach Symeona Sakskoburggotskiego - ostatniego cara Bułgarii, wzgórze przez krótki czas nosiło jego imię.
 
Słynny osmański podróżnik Evliya Çelebi opisał inne wzgórze w pobliżu Nebetu – Valeli Tepe, które musiało znajdować się w miejscu dzisiejszego skrzyżowania bulwarów 6 września i cara Borysa III.

Markowo Tepe

Jego pozostałości można znaleźć w pobliżu Bunardżiki. Legenda głosi, że Krali Marko (Królewicz Marko) na koniu Szarkolija gonił sułtańskiego syna Musę Kesedżi i wykonał ogromny skok z Bunardżiki na wzgórze, nazwane później jego imieniem. W przeszłości wydobywano tutaj bardzo cenny surowiec, jakim był cyjanit, który od XIX do połowy XX wieku służył do brukowania ulic Płowdiwu. Niestety, dzisiaj nic z tego wzgórza nie pozostało.

Zaginione wzgórza

Wspomnieliśmy już o dwóch kontrowersyjnych, zaginionych wzgórzach w Płowdiwie. Ale były jeszcze 2 inne, co do których nie ma wątpliwości, że istniały. Zniknęły w wyniku działalności człowieka.

Alta Tepe/Kamenica

Uważa się, że wzgórze istniało do około 1882 roku. Było ulubionym miejscem mieszkańców Płowdiwu, którzy gromadzili się tam podczas wielkich świąt chrześcijańskich, takich jak Wielkanoc czy dzień św. Jerzego (Gergiowden). W 1876 roku rozpoczęto budowę browaru, do którego budowy wykorzystywano kamienie z tepe, dlatego pozostały po nim jedynie fundamenty.

Laut Tepe

Położone ok. 4 km od miasta, zbudowane z andezytu, który był niezwykle cennym materiałem budowlanym. Wydobywano go intensywnie, aż do początków XX wieku. Pod koniec XIX wieku rozpoczął się stopniowy proces niszczenia wzgórza, co wiązało się z budową na jego miejscu koszar. Część materiałów wykorzystywana była także do budowy dróg w okolicy. Zezwolono także uczestnikom walk narodowo-wyzwoleńczych w podziękowaniu za ich wkład i wysiłek na rzecz wolności kraju na bezpłatne wykorzystanie kamieni ze wzgórza, co przyczyniło się również do jego zniszczenia.
 
Zachęcamy do odwiedzenia Płowdiwu i spaceru po jego najsłynniejszych wzgórzach!
 
fot. Dymityr Cankow



Autor: Przyblizamybulgarie
Napisz komentarz