Wielkie Tyrnowo - 10 miejsc, które warto zobaczyć

21 Marzec, 2025, 07:30

22 marca obchodzimy święto Wielkiego Tyrnowa. Wiąże się ono ze zwycięstwem cara Iwana Asena II nad władcą Epiru Teodorem Komnenem w bitwie pod Kłokotnicą 22 marca 1230 roku (9 marca w starym stylu), a także ze świętem 40 męczenników.

Pierwsze wzmianki o obchodach 22 marca jako święta w Wielkim Tyrnowie pochodzą z 1879 roku.

Krótki spacer

Z okazji święta proponujemy dziś krótki spacer po starej stolicy Bułgarii i jej najwspanialszych zabytkach. W tym starożytnym mieście historia i teraźniejszość splatają się ze sobą, a miejsc do zobaczenia jest tak wiele. Spośród nich wybraliśmy 10, które musisz koniecznie zobaczyć.

Rezerwat architektoniczno-muzealny Carewec (Tsarevets)

Dominująca pozycja wzgórza Carewec i jego naturalna niedostępność przesądziły o wyborze go na siedzibę bułgarskich carów, a skomplikowany system fortyfikacji zapewniał bezpieczeństwo mieszkańcom wybudowanej tutaj twierdzy.

Budowę murów twierdzy, które przetrwały do dziś, rozpoczęto w XII wieku. Mur ma długość 1100 m, jego grubość w niektórych miejscach dochodzi prawie do 3,5 m, a wysokość przekracza 10 m.

W 1185 roku, po ogłoszeniu Tyrnowa stolicą Drugiego Carstwa Bułgarskiego, Carewec stał się jego główną fortyfikacją i siedzibą arystokracji. Przez ponad 200 lat miasto tętniło życiem politycznym, gospodarczym i kulturalnym, było jednym z największych miast w południowo-wschodniej Europie, a także najważniejszą twierdzą w Bułgarii. Wzgórze było w całości zabudowane budynkami mieszkalnymi i administracyjnymi. Funkcjonowały tu 23 świątynie i 4 klasztory.

Na samym szczycie znajdował się Kościół Patriarchalny, odrestaurowany w 1981 roku. Oprócz imponujących rozmiarów i walorów architektonicznych, budowla zachwyca pięknymi malowidłami ściennymi, przedstawiającymi rozkwit i upadek Drugiego Carstwa Bułgarii.

Poniżej znajduje się pałac carski. Odkryto unikatowe fragmenty odzieży tkanej złotem oraz złote ozdoby z okresu, gdy Tyrnowo było stolicą.

Spektakl audiowizualny „Dźwięk i światło”

„Dźwięk i światło” to atrakcja unikatowa na skalę Europy. Dramatyczna muzyka, kolorowe światła, lasery i dzwony kościelne połączone w jedną całość, opowiadają wspaniałą i tragiczną historię Drugiego Carstwa Bułgarii (1185–1393). Spektakl jest wyjątkową atrakcją i częścią magii tego wyjątkowego miasta.

Najlepszym miejscem do oglądania widowiska jest plac przed Carewcem, nazwany na cześć cara Iwana Asena II - jednego z władców, którzy rządzili z Carewca.

Centrum Multimedialne Carewgrad Tyrnow

Jest to unikalna atrakcja turystyczna w Bułgarii i ogólnie na Półwyspie Bałkańskim. Ma dwa piętra i mieści 29 rzeźb przedstawiających ważne postacie historyczne. Wśród nich wyróżniają się car Iwan Asen II i jego żona Irena Komnena, a także car Kałojan.

W scenie pojmania ożywa Baldwin z Flandrii, a także szlachetni bojarzy w swoich domach, patriarchowie i rzemieślnicy. Ekspozycje pracowni ceramicznej, mennicy, zbrojowni, strzelnicy odzwierciedlają natomiast styl życia.

Można podziwiać też bogato zdobioną, pokrytą freskami salę tronową bułgarskich carów.

Rezerwat architektoniczno-muzealny Arbanasi

Znajduje się około 4 km od Wielkiego Tyrnowa. Najwcześniejsze informacje o istnieniu Arbanasi pochodzą z końca XV i początku XVI wieku. W tym okresie było ono własnością wysokich dostojników Imperium Osmańskiego i rozwijało się tutaj rzemiosło - kotlarstwo, krawiectwo, malarstwo, szewstwo, złotnictwo itp.

Istotnym czynnikiem wpływającym na ogólną pomyślność i rozwój Arbanasi była edukacja i organizacja pracy oświatowej. W XVII wieku przy kościołach we wsi działały szkoły parafialne, a we wsi rezydowali tyrnowscy metropolici.

O wspaniałości Arbanasi świadczą do dziś liczne budynki mieszkalne i sakralne, tradycje i zwyczaje związane ze stylem życia i kulturą jego dawnych mieszkańców.

Muzeum Archeologiczne Wielkie Tyrnowo

W Muzeum Archeologicznym zaprezentowana jest ekspozycja „Tyrnowgrad – stolica Bułgarii XII – XIV wiek”. Zgromadzone zabytki archeologiczne ilustrują tysiącletnią historię i kulturę regionu Wielkiego Tyrnowa, ze szczególnym uwzględnieniem okresu, w którym miasto było stolicą średniowiecznego państwa bułgarskiego.

Cerkiew 40 męczenników

Cerkiew ta jest najsłynniejszym średniowiecznym zabytkiem bułgarskim w Wielkim Tyrnowie. Świątynię zbudował i ozdobił freskami bułgarski władca Iwan Asen II na cześć wielkiego zwycięstwa Bułgarów pod Kłokotnicą nad wojskami władcy Epiru Teodora Komnena 22 marca 1230 roku (9 marca według starego stylu).

W XIII-XIV wieku cerkiew Czterdziestu Męczenników była główną cerkwią klasztoru Wielka Ławra, który znajdował się u stóp Carewca na lewym brzegu Jantry. Za czasów cara Iwana Asena II była to również cerkiew carska.

W okresie panowania osmańskiego, prawdopodobnie do pierwszej połowy XVIII wieku, cerkiew pozostała chrześcijańska. Po przekształceniu jej w meczet freski, ikony i ikonostas zostały zniszczone, a w 1853 roku ucierpiał również sam budynek.

Muzeum Odrodzenie i Zgromadzenie Konstytucyjnego

Muzeum mieści się w budynku starego tureckiego konaka – rezydencji wysokich rangą osób w Imperium Osmańskim. Ten zabytek architektury został zbudowany w 1872 roku przez wielkiego renesansowego mistrza budowlanego Kolju Ficzeto.

Prace nad adaptacją budynku do celów muzealnych zakończono w 1985 roku, a same ekspozycje zajmują trzy piętra.

Samowodska Czarszija czyli Bazar Samowodski

Bazar Samowodski to symbol rzemieślniczego i handlowego charakteru starego miasta, z charakterystyczną architekturą bułgarskiego renesansu. Powstał w latach 60. i 70. XIX wieku wzdłuż dwóch ulic, przy których rolnicy i rzemieślnicy z okolicznych wiosek sprzedawali swoje towary. Z czasem powstały tu sklepy, warsztaty rzemieślnicze i zajazdy. Jedna z ulic zaczyna się przy małym placu, znanym obecnie jako Samowodski Rynek.

Kompleks jest odrestaurowany i tętni życiem. Są tu czynne warsztaty - garncarski, snycerski, skórzany, tkacki, stara cukiernia i inne. Można obserwować pracę złotnika, nożownika, pisarzy ikon, kotlarza oraz poznać dawne tradycje. A już najciekawiej jest w dniach 22–24 września, gdy tradycyjnie odbywa się Noc Samowodskiego Bazaru.

Zajazd Hadżi Nikoli (Hadja Nikola)

Zajazd Hadżi Nikoli stanowi integralną część dziedzictwa kulturowego i historycznego Bułgarii, a także niekwestionowane arcydzieło architektury epoki renesansu. Został zbudowany w 1858 roku na polecenie kupca i uczestnika walk o niepodległość Kościoła bułgarskiego - Hadżi Nikoli z Tyrnowa.

Projekt i budowa to dzieło słynnego bułgarskiego mistrza – samouka Kolju Ficzeto. To on właśnie stworzył wspaniałą, monumentalną budowlę, którą porównuje się do weneckiego pałacu. Jest to również jedyny zachowany do dziś z tych czasów zajazd w Tyrnowie.

Po długiej renowacji, w marcu 2010 roku, zajazd odzyskał swoją pierwotną formę i cieszy się nowym życiem, zapewniając autentyczność i nowoczesny komfort. Działa obecnie jako swego rodzaju centrum kulturalne – kompleks sal wystawowych z muzeum i galerią sztuki, restauracją i winiarnią.

Dom Sarafkiny (Muzeum Życia Miejskiego)

Dom Sarafkiny to reprezentacyjny, czteropiętrowy dom wybudowany w 1861 roku przez nieznanego mistrza, znajdujący się przy emblematycznej dla epoki odrodzenia ulicy Gurko.

Jego właścicielem był Dimo Sarafa, który mieszkał tu wraz z żoną Anastazją Sarafkiną, od której wywodzi się nazwa domu.

W 1981 roku dom został odrestaurowany i przekształcony w muzeum, w którym prezentowane są wystawy etnograficzne.Miejsc wartych zobaczenia w tym przepięknym mieście jest dużo więcej, ale te są chyba najważniejsze.