Wyrszec – Carskie Kasyno i blask minionej epoki

W samym sercu jednego z najstarszych i najbardziej urokliwych bułgarskich uzdrowisk – Wyrszeca, położonego około 90 km na północ od Sofii, u stóp szczytu Todorini Kukli, na północnych stokach Starej Płaniny wznosi się wyjątkowy budynek, będący symbolem dawnej elegancji i prestiżu.
To Carskie Kasyno, znane również jako Bańskie Kasyno (od słowa „bania” – łaźnia) – miejsce, które przed laty przyciągało bułgarską arystokrację i gości z zagranicy, pragnących spędzić czas przy muzyce, zabawie i odrobinie hazardu, w otoczeniu eleganckiego, europejskiego szyku.

Echo dawnych czasów

Kasyno zostało wybudowane w 1924 roku przez przedsiębiorczych Bułgarów w stylu późnego europejskiego baroku. Inspiracją dla projektu był słynny budynek kasyna w Baden, niedaleko Wiednia. Było to pierwsze kasyno w Bułgarii! Od samego początku obiekt zachwycał rozmachem i dbałością o detale, stanowiąc wyjątkowe połączenie nowoczesności z elegancją, rzadko spotykane na Bałkanach.

Może dlatego, a może również z powodu częstych wizyt księcia Cyryla, syna cara Ferdynanda I i brata cara Borysa III, nadano mu miano Carskiego Kasyna. Jego wizyty dodawały miejscu wyjątkowego blasku. Gdy przyjeżdżał do Wyrszeca swoim eleganckim kabrioletem – w czasach, gdy samochody dopiero pojawiały się w Bułgarii – wzbudzał zainteresowanie mieszkańców i kuracjuszy, a każde jego pojawienie się sprawiało, że spotkania w kasynie stawały się prawdziwym wydarzeniem towarzyskim.

Europejska elegancja w sercu Starej Płaniny

Kasyno było czymś więcej niż tylko miejscem gry – stało się centrum życia kulturalnego i towarzyskiego ówczesnego Wyrszeca. W latach 30. XX wieku działała w nim wiedeńska cukiernia i restauracja z muzyką na żywo, gdzie goście spędzali długie wieczory przy dźwiękach walca i jazzu. W 1938 roku obiekt zyskał własną elektrownię, dzięki której budynek jaśniał światłem, będąc symbolem nowoczesności i postępu.

Właśnie tutaj odbył się również jeden z pierwszych konkursów piękności w Bułgarii – wydarzenie, które zapisało się w historii miasta. Do Wyrszeca przybywali wówczas zamożni Bułgarzy i goście z zagranicy, oczarowani połączeniem uzdrowiskowego klimatu, górskich widoków i luksusowej atmosfery, jaką oferowało Carskie Kasyno.

Miejsce z duszą i historią

Choć dziś budynek nie pełni już swojej pierwotnej funkcji, wciąż zachwyca architekturą i stanowi integralną część zespołu architektonicznego Słoneczny Ogród, położonego w samym sercu Wyrszeca.

Mieszkańcy miasta wspominają czasy, gdy w jego ogrodzie odbywały się letnie zabawy, a w jadalni serwowano posiłki dla gości uzdrowiska. Dla wielu z nich jest to coś więcej niż zabytkowy budynek – to symbol złotej epoki Wyrszeca, czasów pełnych muzyki, elegancji i beztroskiej radości.
Nowe życie dla carskiego klejnotu.

Wielu wierzy, że Carskie Kasyno może jeszcze odzyskać dawny blask (budynek w głębi). Dzięki położeniu w sercu parku i w pobliżu słynnych źródeł mineralnych, budynek ma ogromny potencjał, by ponownie stać się wizytówką miasta – jako centrum kultury, galeria sztuki, muzeum, elegancki hotel lub nowoczesne SPA.

Bo Wyrszec to miejsce, które od ponad wieku przyciąga ludzi pragnących zdrowia, spokoju i piękna. A jak mówią mieszkańcy – duch tego miasta nigdy nie gaśnie, tak jak nie przestają bić jego lecznicze źródła.

fot. 1-Georgi Aleksiew, 2-Mariana Kynczewa