Wielkie Tyrnowo - pomnik Asenowiczów

29 Wrzesień, 2023, 07:30

W dawnej stolicy Bułgarii, w Wielkim Tyrnowie, na skalistym cyplu na jednym z ostrych zakrętów wąwozu rzeki Jantry, zobaczysz już z daleka niezwykłą kompozycję.

Miejsce jest niezwykle malownicze, amfiteatralnie położone i rozciąga się stąd cudowny widok.

Niezwykła kompozycja

Miecz ważący 49 ton i wysoki na 33 m wznosi się jak promień ku niebu. Wokół niego, wzniesione na blokach polerowanego granitu o wysokości 4,5 m stoją cztery, 5-metrowe brązowe figury jeźdźców o łącznej masie 52 ton. U podstawy miecza stoi granitowa figura Oranty – Boginia Matka i dziecko z podniesionymi do modlitwy rękoma.

Dynastia Asenowiczow

To pomnik bułgarskich carów – Piotra, Asena, Kałojana i Jana Asena II z dynastii Asenowiczów, którzy wyzwolili Bułgarię spod 167-letniego panowania bizantyjskiego (1018-1185) i stworzyli Drugie Carstwo Bułgarii (1185-1396), pod którego rządami Bułgaria osiągnęła jeden ze szczytowych momentów swojego rozwoju, a stolica Tyrnowgrad była jednym z najbardziej niezwykłych i potężnych miast w Europie.

Dwaj pierwsi – Asen i Petar – oddali życie za Bułgarię, aby ponownie istniała jako niepodległe państwo, ich brat Kałojan – aby stała się jedną z głównych potęg w Europie Wschodniej, a ich następca - car Iwan Asen II okazał się wybitnym dyplomatą i wyniósł Bułgarię na drugi w jej historii szczyt.

O pomniku

Pomnik powstał, by uczcić 800. rocznicę powstania Piotra i Asena w 1185 r. oraz przywrócenia niezależnego państwa bułgarskiego, ale to, co udało się osiągnąć twórcom, znacznie przekracza pierwotne zamierzenia.

Bułgarscy władcy zostali odtworzeni w naprawdę imponujący sposób. Najstarszy brat Piotr wykonuje gest błogosławieństwa, Asen odważnie dobywa miecza, Jan Asen II dostojnie podnosi włócznię z bitwy pod Kłokotnicą, a Kałojan pociąga za uzdę konia, jakby stał przed wyborem lub inną bitwą (w 1205 r. zadał katastrofalną klęskę krzyżowcom, którzy wcześniej zdobyli Konstantynopol). A wszyscy skupieni są wokół olbrzymiego miecza, który symbolizuje potęgę i rozwój średniowiecznej Bułgarii.

W 1985 roku pomnik kosztował 6,5 miliona lewa (BGN), ofiarowanych przez Bułgarów z całego kraju. Powstał w niecały rok. Jego konstrukcja techniczna jest bardzo skomplikowana. Do wykonania samego miecza sporządzonego z mosiężnych blach użyto 60 000 śrub i nitów.

Ale tak naprawdę nie liczby są ważne, ale aura wielkości i trwałości, jaką roztacza ten pomnik. Dlatego też należy oddać hołd jego twórcom.

Każdy obraz to symbol i znak, który ma określone znaczenie. Jak udało się osiągnąć tak wymowne dzieło w niecały rok? Czy da się to zrobić dzisiaj? Jeśli nie, to dlaczego? A jeśli to możliwe, dlaczego się tego nie robi?

Po prostu stoisz, patrzysz i milczysz.

Fot. Cwetan Nikolow