Dwie niezwykłe kobiety - caryca Agata i księżniczka Kosara

08 Marzec, 2023, 07:30

Car Samuel

Samuel (Samuił) był ostatnim wielkim carem Pierwszego Państwa Bułgarskiego. Przypuszcza się, że był bratankiem cara Symeona Wielkiego.

Rządził Bułgarią od 971 r. do swojej śmierci 6 października 1014 r. Początkowo jako comitopul (zarządzający), podczas gdy bułgarski car Roman był więźniem w Konstantynopolu, a po jego śmierci w więzieniu w 997 roku, Samuel został koronowany na cara Bułgarii.

Stosunki z Bizancjum

Okres jego rządów to jeden z najtrudniejszych okresów w historii Bułgarii, kiedy Bizancjum toczyło ciężkie i długotrwałe wojny, by podbić nasz kraj.

Jako pierwsze zostały zdobyte Wschodnia Bułgaria i stolica Presław. Prawie pół wieku później Samuel bronił zachodniej Bułgarii. Jego ostatnia bitwa przeciwko Bizantyjczykom miała miejsce 29 lipca 1014 r. w pobliżu wsi Kljuch, gdzie obecnie stykają się granice Bułgarii, Grecji i Macedonii Północnej. Podczas tej bitwy Samuel został ranny, a około 14 000 bułgarskich żołnierzy zostało pojmanych.

Z rozkazu cesarza bizantyjskiego Bazylego II zwanego później Bułgarobójcą, jeńców oślepiono i odesłano na początku października pod konwojem do Samuela. Car nie mógł znieść tego strasznego widoku i zmarł na atak serca. Do 1018 roku Bizancjum udało mu się podbić prawie całe terytorium ówczesnej Bułgarii.

Caryca Agata i Durska Bułgaria

Po śmierci cara Samuela jego żona Agata i ich córka Kosara udały się do klasztoru w Bitoli. Tam Agata zebrała 8500 ocalałych żołnierzy z rozbitej armii Samuela i poprowadziła ich na zachód. Dołączyły do nich zakonnice z klasztoru, które były wyszkolone w walce.

Na wybrzeżu Morza Adriatyckiego Agata założyła bułgarskie carstwo ze stolicą w Dura (dziś Durrës w Albanii) i ogłosiła się jego carycą. Nie było to trudne, ponieważ na tych ziemiach istniało już wiele bułgarskich osad i klasztorów.

Księżniczka Kosara i starcie z Bizantyjczykami

Dowiedziawszy się o tym, Bazyli II wysłał armię liczącą 10 000 osób, wzmocnioną 15 000 Albańczyków, aby schwytali Agatę i przyprowadzili ją do niego. Tymczasem Agata ciężko zachorowała i ogłosiła swoją zastępczynią księżniczkę Kosarę.

Przygotowując się do decydującej bitwy, Kosara wykorzystała wiedzę swojego wielkiego ojca, swoją kobiecą przebiegłość i bułgarski talent. Jedyna droga do Dury ze wschodu prowadziła przez wąską przełęcz. Zastawiła tam pułapkę i zwabiła w nią wojska Bizantyjczyków i Albańczyków.

Bitwa była okrutna. Cudem ocalało zaledwie ok. 2000 Bizantyjczyków i Albańczyków, a po stronie bułgarskiej nie było ani jednej ofiary. Bułgarzy zdobyli liczne trofea, tysiące bizantyjskich mieczy, włóczni, strzał, tarcz, napierśników i hełmów.

Kolejny podstęp Kosary

W następnym roku cesarz Bazyli II Bułgarobójca zorganizował kolejną kampanię, tym razem z zachodu. Statki wylądowały na wybrzeżu Adriatyku z 30-tysięczną armią, aby ukarać nieposłusznych Bułgarów.

Po drodze żołnierze zauważyli, że rzeki, którymi się poruszali, prawie wyschły. Nie wiedzieli jednak, że na rozkaz Kosary, Bułgarzy zablokowali rzeki tamami. To była kolejna pułapka. Kiedy wrogowie się zbliżyli, Bułgarzy zniszczyli tamy, a woda porwała nieprzyjacielskie wojska…

Traktat pokojowy

Po drugiej nieudanej kampanii Bazyli II zaprzestał prób ujarzmiania Durskiej Bułgarii, jak ją nazywał. Wysłał wiadomość do carycy Agaty i zaproponował traktat pokojowy.

Będąca już na łożu śmierci caryca Agata postawiła warunek - zachować niezależność bułgarskich diecezji kościelnych z czasów cesartwa Samuela w zachodniej Bułgarii. Cesarz zgodził się.

Aż do jego śmierci w 1025 r, 7 lat po całkowitym podboju Bułgarii, diecezje ochrydzka, bitolska, skopijska i sredecka były pod rządami biskupów bułgarskich.

Durska Bułgaria istniała jeszcze przez 42 lata, aż do 1056 roku, kiedy zmarła caryca Kosara.

Bułgarskie tradycje

Do dziś są tam wioski, w których mówi się po bułgarsku, a ludność żyje zgodnie z tradycjami i zwyczajami swoich przodków, choć słuszniej byłoby powiedzieć zgodnie z tradycjami i zwyczajami ich prababek, bo ostatnim niezależnym terytorium Pierwszego Cesarstwa Bułgarskiego rządziły przecież dwie kobiety, dwie niezwykłe kobiety.

Autor: Przyblizamybulgarie

Napisz komentarz