Sofia - stolica Bułgarii. Miasto które rośnie ale się nie starzeje

Pierwsze informacje o Sofii pochodzą z V wieku p.n.e. Jest to średnio stare bułgarskie miasto. Dla porównania najstarsze bułgarskie miasto Płowdiw było zamieszkane już w VI tysiącleciu (!) p.n.e.

Sofia leży w kotlinie otoczonej ze wszystkich stron górami. Są to Stara Płanina, Sredna Gora, Witosza, Płana i Liulin. W odległej przeszłości żyło tu trackie plemię Serdi, które nadało miastu imię Serdika. W starożytnych źródłach greckich pojawia się również nazwa Triadica (Triaditsa).

W 809 r. miasto zostało nazwane przez Bułgarów Sredec (Sredets), gdyż leży w środku Półwyspu Bałkańskiego. Stąd jest taka sama odległość na Peloponez, nad Morze Adriatyckie i Morze Czarne, do Delty Dunaju i do cieśnin między Europą i Azją – Bosfor i Dardanele.

Pod koniec XIV wieku miasto zostało nazwane Sofią, na cześć dużej lokalnej bazyliki wczesnochrześcijańskiej Św. Sofii (na zdjęciu nr 2). Od 1879 roku jest stolicą Bułgarii.

Dziś liczy około 1,3 mln. mieszkańców i jest największym i najważniejszym miastem w kraju. Dewiza Sofii brzmi: „Rośnie, ale się nie starzeje”.

Być może nie wiesz, ale przez kilka lat miasto, wówczas Serdika, była nawet stolicą Cesarstwa Rzymskiego. Stało się to za panowania cesarza rzymskiego Flawiusza Waleriusza Aureliusza Konstantyna, zwanego też Konstantynem I lub Konstantynem Wielkim.

Cesarz Konstantyn został uznany wielkim cesarzem z powodu dwóch ważnych czynów, których dokonał. Za to, że w 313 r. przyjął chrześcijaństwo jako oficjalną religię Cesarstwa Rzymskiego, za co został także ogłoszony świętym oraz za to, że przeniósł stolicę imperium najpierw do Serdiki (niedaleko miejsca jego urodzenia), a następnie w 330 r. nad Bosfor, do miasta nazwanego później Konstantynopolem.

Konstantyn zbudował w Serdice duży kompleks architektoniczny, zwany dziś przez archeologów "Dzielnicą Konstantyna", w tym najstarszy w pełni zachowany budynek w Sofii - rotundę "Św. Jerzego" (na zdjęciu nr 1). Z tego okresu pochodzi także najstarsza znana chrześcijańska cerkiew w Serdice, odkryta w krypcie pod dzisiejszą bazyliką św. Sofii.

Wielu cennych archeologicznych odkryć dokonano podczas budowy metra w Sofii. Wówczas odnaleziono wiele pozostałości po „Dzielnicy Konstantyna”.

Helena, matka Konstantyna również została kanonizowana. Historia głosi, że poprowadziła tę wyprawę krzyżową do Jerozolimy, która odkryła Święty Krzyż, na którym został ukrzyżowany Chrystus. Święta Helena zmarła w Serdice, dzisiejszej Sofii i została pochowana w dużym klasztorze za hotelem Hemus, w pobliżu Narodowego Pałacu Kultury. Niestety grób św. Heleny nie jest dostępny do zwiedzania.

Święci Konstantyn i Helena są czczeni razem, wspólnie przez Kościół Prawosławny. Wiele cerkwi i klasztorów w Bułgarii nosi ich imię. Być może znasz klasztor św. Konstantyna i Heleny w kurorcie o tej samej nazwie, w pobliżu Warny. Święto Konstantyna i Heleny przypada 21 maja. Tego dnia obchodzony jest również rytuał nestinarstwa – tańca na rozżarzonych węglach, ale o tym innym razem.