Prowadia – Solnica. Serce starożytnej Europy

W sobotni wieczór w Sofii, w Teatrze Narodowym im. Iwana Wazowa, rozbrzmiały brawa, które na długo pozostaną w naszej pamięci. W ubiegłym roku byliśmy bowiem osobiście zaangażowani w projekt prezentujący Prowadię – Solnicę w Polsce i tym bardziej cieszy nas to wyróżnienie.

Podczas uroczystej gali prestiżowego konkursu Cuda Bułgarii nagrodzono tych, którzy w ciągu ostatnich piętnastu lat z pasją i oddaniem pracowali nad badaniem i ochroną najcenniejszych skarbów bułgarskiego dziedzictwa kulturowego.

Wśród wyróżnionych znalazł się jeden z najcenniejszych archeologicznych skarbów kraju, określany nie bez powodu jako „kolebka europejskiej cywilizacji” - Solnica w Prowadii, która zasłużenie otrzymała tytuł „Cuda Bułgarii” w kategorii „Odkrycie archeologiczne”. 

Miasto, które narodziło się z soli

Solnica w Prowadii to nie tylko wykopalisko archeologiczne. To żywa opowieść o narodzinach cywilizacji, o ludziach, którzy tysiące lat temu odkryli sekret soli – „białego złota” i uczynili z niej fundament swojego świata.

To właśnie tutaj, na terenach dzisiejszej północno-wschodniej Bułgarii, powstało najstarsze kamienne miasto w Europie, datowane na ponad 6500 lat wstecz. To miejsce, gdzie sól nie była tylko przyprawą, ale symbolem życia, bogactwa i władzy.

Sól, która budowała cywilizację

Zanim pojawiły się złoto i srebro, to właśnie sól była najcenniejszym dobrem na świecie.

Z Prowadii rozchodziły się szlaki handlowe, które łączyły Morze Czarne z Bałkanami i dalej – z całym ówczesnym światem. Dzięki niej ludzie mogli konserwować żywność, przetrwać zimy i rozwijać swoje osady.

Nieprzypadkowo właśnie tutaj archeolodzy odkryli monumentalne kamienne fortyfikacje – najstarsze w Europie. Mieszkańcy Solnicy bronili swojego bogactwa, a ich miasto stało się jednym z pierwszych zorganizowanych centrów gospodarczych kontynentu.

Archeologia z pasją i sercem

Podczas gali „Cudów Bułgarii” burmistrz Prowadii, Dimo Dimow, podkreślił, że wyróżnienie to nie tylko powód do dumy, lecz także hołd dla wszystkich, którzy od dziesięcioleci odkrywają tajemnice tego niezwykłego miejsca.

„Solnica to miejsce, gdzie zaczyna się historia Europy – najstarsze kamienne miasto na kontynencie, narodzone z soli – symbolu życia, bogactwa i trwałości.To nie tylko wykopalisko archeologiczne, lecz żywa pamięć o naszej cywilizacji i powód do dumy dla całej Bułgarii” – powiedział Dimow.

Szczególne podziękowania skierował do akademika Wasiła Nikołowa i jego zespołu, którzy od ponad 20 lat z pasją i precyzją dokumentują dzieje tego unikatowego stanowiska.

Miejsce, które warto zobaczyć

Dziś Prowadia–Solnica to nie tylko obiekt badań naukowych, lecz także skarbiec historii otwarty dla zwiedzających. 

Spacer po jej terenie to jak podróż w czasie – od neolitu, przez epokę miedzi, aż po początki nowoczesnych społeczeństw. To również doskonała okazja, by zrozumieć, jak ogromną rolę odegrała sól w rozwoju Europy i jak wiele jej zawdzięczamy.

Dla podróżników, miłośników historii i wszystkich ciekawych świata to punkt obowiązkowy na mapie Bułgarii.

Więcej o tym niezwykłym miejscu.