Gamza - stare bułgarskie odmiany win i winogron

15 Luty, 2022, 05:00

Ponieważ obchodziliśmy wczoraj Święto Trifona Zarezana, patrona winiarzy, dzisiaj opowiemy o winie, a szczególnie o czerwonej odmianie gamza.

W drugiej połowie XIX wieku przybyła do Europy z Ameryki Północnej niebezpieczna dla winorośli choroba o poetycko brzmiącej nazwie „filoksera”. Przyniósł ją mały owad żyjący w południowo-zachodniej Ameryce Północnej, który przybył statkiem z Ameryki do Anglii i Francji, a stamtąd podbił całą Europę.

W krótkim czasie filoksera zniszczyła większość winnic w Europie. Na kontynencie zapanował swojego rodzaju „suchy reżim”, bo kiedy nie ma winnic – nie ma winogron, nie ma wina, nie ma rakiji, nie ma koniaku…

Oczywiście plantatorzy winorośli i winiarze nie poddali się. Zaczęto szczepić tradycyjne europejskie odmiany winorośli na amerykańskich podkładkach, odpornych na filokserę oraz opracowano po wielu wysiłkach środek zwalczający chorobę tzw. ciecz bordoską.

W międzyczasie filoksera zniszczyła jednak większość dotychczas znanych europejskich odmian winorośli. Dzisiaj nawet ich nie pamiętamy i pijemy wina z „nowych” szczepów – cabernet, merlot, chardonnay…

Filoksera nie ominęła również Bułgarii. Jednak cztery bułgarskie odmiany okazały się odporne na chorobę i przetrwały do dziś: biała odmiana Misket i czerwone odmiany Mawrud, Melnik (Siroka Melniska) i Gamza.

Winorośla sprowadzono w starożytności na Półwysep Bałkański z Mazopotamii, skąd rozprzestrzeniły się po całej Europie.

Odmiana gamza była uprawiana na dzisiejszych ziemiach Bułgarii od czasów starożytnych. Z czasem rozprzestrzeniła się i zaczęto ją uprawiać także w Mołdawii, Serbii, na Węgrzech, w Austrii, Francji itd. Za granicą odmiana znana jest również jako kadarka.

Czerwone wino z gamzy jest gęste, posiada intensywną barwę i harmonijny smak.

W latach 60-tych na rynku pojawiło się bułgarskie czerwone wino Kalugersko Szuszukane (Kalugersko Shushukane) czyli Szept Mnicha, wytwarzane z winogron odmiany gamza. Nazwa ta została wymyślona przez ówczesny Bałkanturyst (odpowiednik Orbisu) jako nowy, bułgarski znak towarowy.

Początkowo wino dostępne było tylko w winiarskiej piwnicy klasztornej w kurorcie Drużba, który dziś nosi nazwę Św. Konstantyn i Helena, od nazwy miejscowego klasztoru. Turyści szybko polubili wino i zaczęli je kupować na pamiątkę oraz jako prezent. W ten sposób wino gamza pod nazwą Kalugersko Szuszukane stała się marką poszukiwaną na całym świecie. W krajach niemieckojęzycznych wino stało się powszechnie znane jako Klostergeflüster.

Niestety, w ostatnich dziesięcioleciach, co nie jest niestety rzadkością, pozbawieni skrupułów producenci i handlarze wykorzystali okres wielkich zmian i braku dobrej kontroli i zepsuli dobre wino. Pod tą nazwą sprzedawali wina najtańsze, złej jakości niszcząc markę.

Podobnie stało się również w przypadku innego popularnego bułgarskiego wina, które pojawiło się w tym czasie na rynku - białego wina Magareszko Mliako (Magareshko mliako) czyli Ośle Mleko.

Miejmy nadzieję, że uda się przywrócić jeszcze dobre imię tym niezwykle popularnym markom bułgarskich win i znajdą się odpowiedni, odpowiedzialni producenci.

Jednak są też dobre wiadomości. W ciągu ostatnich 20-30 lat powstało w kraju szereg nowych, nowoczesnych winiarni, które produkują wina z własnych winnic.

Przykładami dobrych win gamza na bułgarskim rynku są Gamza z Nowo Selo, Gamza Reserve 2018, Gamza Cherry Barrel 2020. Dobre wino pod marką Magareszko Mliako można kupić natomiast z winiarni w Targowiszte.

Z nowych bułgarskich białych win, naszym zdaniem, warto spróbować Traminer z winiarni Chan Krum.

Na zdrowie!

Autor: Przyblizamybulgarie

Napisz komentarz