Srebyrna - ptasi raj

Niedaleko Dunaju, ok. 18 km na zachód od Silistry znajduje się bajeczne miejsce – rezerwat Srebyrna (Srebrny), który obejmuje jezioro Srebyrna (Jezioro Srebrne) i jego okolice, łącznie ok. 900 ha.

Jezioro Srebyrna

Jezioro znajduje się na głównym szlaku migracyjnym ptaków wędrownych Via Pontica między Europą i Afryką. Jego średnia głębokość to 1,4 m, a największa dochodzi do 2,5 – 3 m. Jezioro ma 2,5 km długości i ok. 1,8 km szerokości. Zasilają go małe potoki Srebyrenska i Kyłneżka, kilka źródeł krasowych oraz rzeka Dunaj.

Około 2/3 powierzchni całego jeziora porastają trzciny. Charakterystyczne dla Jeziora Srebyrna są pływające wyspy trzcinowe zwane przez miejscowych „kłoczki”. Wiatry przemieszczają je w różnych kierunkach po jeziorze i są ulubionymi pływającymi gniazdami pelikanów, łabędzi i czapli, ponieważ nigdy nie toną.

Ptasie migracje

Przez Bułgarię przebiegają dwie trasy migracyjne ptaków – Via Pontica wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego i Via Aristotelis wzdłuż doliny rzeki Strumy. Tędy każdej jesieni i wiosny przelatują miliony ptaków pokonując długą drogę z rodzinnych miejsc w północnej i środkowej Europie do ciepłych krajów i z powrotem.

Ptasi świat

Dla wielu gatunków Jezioro Srebyrna stanowi główny przystanek. Zimą z kolei jezioro przyciąga tysiące ptactwa wodnego, w tym zagrożoną na całym świecie gęś rdzawoszyją.

Nad Srebyrną gniazduje ponad 100 gatunków ptaków. Jeśli dodamy do tego ptaki wędrowne i zimujące, liczba ta wzrasta prawie dwukrotnie.

Nie ma w Bułgarii chyba drugiego takiego miejsca, gdzie można zobaczyć tak bogaty ptasi świat. Przy tym z uwagi na występujące tu rzadkie gatunki zarówno w skali krajowej, jak i światowej jest on niezwykle cenny.

Swoją olbrzymią światową popularność jezioro zawdzięcza jednak pelikanom.

Obserwacje ptaków

Ptaki można obserwować z muzeum. Kamera wideo jest umieszczona w sercu bagna, gdzie gniazdują pelikany, a za pośrednictwem łącza wideo obraz i dźwięk są przesyłane na ekran w muzeum. Wokół rezerwatu wybudowano ścieżkę ekologiczną, wzdłuż której znajdują się altany do wypoczynku i platformy widokowe, z których można obserwować różne gatunki ptaków.

Bogaty i zróżnicowany jest również świat zwierząt i roślin.

Skąd nazwa jeziora?

Istnieje kilka legend dotyczących pochodzenia nazwy. Jedna z nich związana jest z chanem Srebrunem, który zginął w tej okolicy w nierównej walce z Pieczyngami.

Druga legenda mówi o zakopanej łodzi pełnej srebra gdzieś na bagnistych brzegach jeziora.

Ale najprawdopodobniej nazwa pochodzi od piękna jeziora podczas pełni księżyca, kiedy lustro wody wygląda jak stopione srebro.

Pierwsi badacze przyrody

Srebyrna została dostrzeżona już w XIX wieku przez krajowych i zagranicznych badaczy przyrody. Przyjeżdżali tutaj, prowadzili obserwacje, a potem opowiadali światu o tutejszych cudach.

W 1880 roku przebywał tu przez kilka dni Eduard Hodek i opisał swoje wrażenia w artykule „Dom migrantów”. Była to pierwsza publikacja naukowa o tych terenach.

Ale sława nie zawsze popłaca. Jezioro przeżyło pierwszą tragedię. Leo von Kalbermatten i jego ludzie w ciągu zaledwie kilku dni uśmiercili tysiące czapli, małych i dużych, gdyż ówczesna moda nakazywała ozdabianie damskich kapeluszy piórami tych ptaków.

W 1890 r. Srebyrną odwiedził słynny austriacki ornitolog Othmar Reiser, który swoje obserwacje opisał w książce „Materiały o ornitofaunie Bałkanów”.

Słynny podróżnik i artysta Felix Kanitz jako pierwszy zwrócił uwagę europejskiego środowiska naukowego na bogatą i różnorodną florę i faunę tego obszaru. Wypowiedział słynne zdanie: „Srebyrna to Eldorado ptactwa wodnego”.

Alexi Petrow

Pierwszym z kolei Bułgarem, który zainteresował się tym miejscem był Alexi Petrow, który odwiedził Srebyrną w 1911 roku.

Urzeczony pięknem ptasiego świata zaplanował serię wypraw. Jednak w 1913 r. teren rezerwatu wraz z całą południową Dobrudżą znalazł się w granicach Rumunii.

Po powrocie w granice państwa bułgarskiego Petrow ponownie odwiedził to miejsce w 1940 r., aby zbadać gniazdujące tu kolonie ptaków i zaproponował wprowadzenie zakazu polowań w okolicy.

Dla ochrony przyrody

W 1948 roku Srebyrna została ogłoszona obszarem chronionym. W 1975 roku jezioro zostało włączone do tzw. Konwencji Ramsarskiej o ochronie terenów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym, a 2 lata później została ogłoszona rezerwatem biosfery.

Od 1983 roku Rezerwat Srebyrna znajduje się na liście zabytków światowego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego UNESCO.

Srebyrna to bajeczne miejsce. Odwiedź je i poczuj jego magię!