Twierdza Szumen - Stare Miasto Szumen i największe atrakcje miasta

29 Lipiec, 2022, 05:30

Na płaskowyżu Szumen, otoczona stromymi wąwozami, w których przez cały rok płyną strumienie, z trzech stron naturalnie niedostępna, ok. 3 km od centrum dzisiejszego miasta Szumen znajduje się twierdza Szumen, znana również w mieście jako Stare Miasto - jeden z najbardziej znanych zabytków Bułgarii i regionu Szumen.

Strategiczne położenie

Miejsce miało strategiczne znaczenie, gdyż znajdowało się na skrzyżowaniu szlaków łączących wybrzeże Dunaju (w pobliżu Silistry) z Adrianopolem i Konstantynopolem oraz północne wybrzeże Morza Czarnego z zachodnimi ziemiami Bułgarii.

Rozbudowa twierdzy

Twierdza została prawdopodobnie zbudowana jeszcze przez Traków, a ukończona i odrestaurowana przez Rzymian, Bizantyjczyków i Bułgarów.

Pierwsza fortyfikacja w tym miejscu została zbudowana prawdopodobnie 3200 lat temu, co czyni ją jedną z najstarszych w Bułgarii.

Pierwsze wzmianki o położonej w tym miejscu osadzie, która nie była pierwotnie ufortyfikowana pochodzą z XII wieku p.n.e. Założyli ją Trakowie, prawdopodobnie z plemienia Getów. Twierdza Szumen jest zatem rówieśnikiem Troi Priama.

Uważa się, że około V wieku p.n.e. zbudowano mur twierdzy, który niestety nie zachował się do dziś.

Kilkakrotnie podbijana i niszczona, odradzała się do nowego życia i przetrwała do 1444 roku. Do XV wieku za murami twierdzy znajdowało się miasto Szumen. Były tu budynki mieszkalne i obiekty wojskowe. Rozbudowywana przez kolejne lata miała 28 wież, trzy bramy i wiele cerkwi.

Czasy I Państwa Bułgarskiego

Po przybyciu chana Asparucha wraz z armią w latach 680-681, teren twierdzy wszedł w granice utworzonego przez niego Pierwszego Państwa Bułgarskiego (681 - 1018 r.), a fortyfikacje odegrały ważną rolę militarną ze względu na bliskość ówczesnych stolic Bułgarii - Pliski i Presławia.

W tym okresie również, a dokładniej w 1153 r. miasto zostało po raz pierwszy wymienione pod nazwą Simeonis (Szimeonis), po królu Symeonie Wielkim. Prawdopodobnie stało się to podstawą dzisiejszej nazwy miasta Szumen.

Okres największego rozkwitu

Pod koniec XII wieku, po powstaniu Asenowców, rozpoczął się okres Drugiego Państwa Bułgarskiego (1185 – 1396r.). To także czas największego rozkwitu twierdzy. W tym czasie stolica Bułgarii znajduje się w Wielkim Tyrnowie i w okolicy potrzeba silnego ośrodka gospodarczego i kulturalnego. Tę rolę zaczyna odgrywać twierdza Szumen.

Ma ona już teraz nie tylko znaczenie militarne. Szumen staje się jednym z najbardziej rozwiniętych miast średniowiecznej Bułgarii, zarówno pod względem gospodarczym, jak i kulturalnym.

O wysokim rozwoju handlu świadczy fakt, że za panowania Iwana Aleksandra działała tu mennica. O znaczeniu miasta świadczy zaś wizyta cara Iwana Szyszmana.

Niewola turecka

W 1388 r., podczas kampanii wielkiego wezyra Alego Paszy przeciwko północno-wschodniej Bułgarii, twierdza Szumen po długotrwałym oblężeniu została zdobyta przez wojska osmańskie.

Krucjata i upadek twierdzy

Koniec i upadek twierdzy nastąpił jednak w 1444 roku. Podczas ostatniej krucjaty, po kilkudniowym oblężeniu i zaciekłym oporze niewielkiego garnizonu osmańskiego, twierdza Szumen została zdobyta przez wojska króla Władysława III Jagiełły i na zawsze już pozostała opuszczona.

Po przemarszu wojsk Władysława Warneńczyka Turcy zniszczyli twierdzę, wykorzystując materiał do budowy wielkich budowli w mieście – łaźni, meczetów, wielkiego sklepu Bezistena, wieży zegarowej z fontanną (1740 r.) i meczetu Tombuł.

Badania archeologiczne

Pozostałości twierdzy są prawdopodobnie jednymi z najlepiej zbadanych starożytnych pozostałości w Bułgarii.

Badania archeologiczne dostarczyły bogatych informacji o życiu militarnym, kulturalnym i gospodarczym dawnych czasów. Znaleziono pozostałości 12 cerkwi, wczesnobizantyjską łaźnię, ceramikę, naczynia, różne ozdoby (kolczyki, bransolety, pierścionki), liczne przedmioty kultu chrześcijańskiego (krzyże, naczynia kościelne) i monety.

Twierdza Szumen jako atrakcja turystyczna

W związku z obchodami 1300. rocznicy powstania I Państwa Bułgarskiego twierdza została częściowo odrestaurowana. Dziś twierdza Szumen jest udostępniona do zwiedzania i jest popularną atrakcją turystyczną. Pracuje jako muzeum pod gołym niebem i jest jedną ze 100 narodowych atrakcji turystycznych.

Oprócz ciekawej i wielowiekowej historii, z pewnością zrobi na Tobie wrażenie jej wielkość oraz roztaczający się stąd przepiękny widok na miasto Szumen i Park Przyrodniczy Szumenski Płaskowyż (Szumensko płato), zwłaszcza z odrestaurowanej wieży twierdzy.

W oddali widać jeszcze dwa zabytki Szumen - meczet Tombul i wieżę zegarową.

Meczet Tombuł

Meczet Tombuł (Tombuł Dżamija) jest największym meczetem w Bułgarii i jednym z największych na Bałkanach. Wybudowany w 1744 roku, składa się z budynku głównego (sali modlitewnej), dziedzińca oraz szkoły/medresy.

Wieża zegarowa

Wieża zegarowa w Szumen jest jedną z najstarszych wież zegarowych w Bułgarii z XVIII wieku. U jej podstawy znajduje się wbudowane, bogato zdobione źródełko (czeszma – ujęcie wody) – odwieczny symbol czasu, bo „woda jest najbardziej żywa ze wszystkiego”.

Nad nim jest marmurowa płyta z napisem w języku turecko – osmańskim i wskazaną datą budowy 1740 r. Mechanizm zegarowy wykonany jest ręcznie. Nie ma tarczy zegarowej. Są dwa dzwony. Zegar odmierza godzinę, bijąc co 15 minut w dzwony.

Ponieważ niemal w tym samym czasie na przeciwległym brzegu rzeki Porojna zbudowano meczet Tombuł (Tombuł Dżamija), ze względu na zegar czasami nazywano go Saat Dżamisi.

Kurszun czeszma

W mieście jest jeszcze jedno ciekawe źródełko – Kurszun (tł. nabój) czeszma z 1774 roku, która pokryta jest ołowianymi płytkami. Według legendy sułtan ogłosił, że należy powstrzymać wojny i rozlew krwi i nakazał przetopić kule i z uzyskanego ołowiu wykonać płytki do pokrycia dachu nad źródełkiem.

Pomnik Twórców Państwa Bułgarskiego

Oczywiście trzeba też zobaczyć górujący nad miastem widoczny w promieni 30 km, znajdujący się w najwyższej części płaskowyżu pomnik Twórców Państwa Bułgarskiego, znany też jako „1300 lat Bułgarii”, ale o nim już pisaliśmy.

Inne przyczyny by tu przyjechać

A jak dokuczy Ci pragnienie, to pamiętaj, że z Szumen pochodzi szumensko piwo. W 1882 roku powstał w mieście pierwszy w Bułgarii browar – „Szumenskie Piwo”.

W okolicy jest też sporo atrakcji – Pliska, Presław, Madara, ale o tym innym razem.

Przypominamy, że Szumen jest w programie wycieczki „Śladami króla Władysława Warneńczyka w Bułgarii”.

A my serdecznie zapraszamy do Warny 4 sierpnia, aby zaznaczyć licznie polską obecność w obchodach ku czci Władysława Warneńczyka.

Zdjęcia z drona: fot. Krasimir Krumov

Autor: Przyblizamybulgarie

Napisz komentarz