Wigilia i święta Bożego Narodzenia w Bułgarii

22 Grudzień, 2023, 07:30

Jak Bułgarzy świętują Boże Narodzenie?

Wszyscy gorączkowo przygotowują się do Świąt. Kupują prezenty, całe mnóstwo jedzenia, z bliska i daleka zjeżdża się rodzina i bliscy, domy są pełne śmiechów i dziecięcego oczekiwania na wymarzone prezenty.

Tradycje

Jest wiele bułgarskich tradycji związanych ze świętami Bożego Narodzenia, choć niektóre są już nieco zapomniane.

Kolacja wigilijna musi być postna i składa się zawsze z nieparzystej liczby dań. Na stole goszczą tylko te produkty i potrawy, które dała ziemia.

W dawnych czasach, aby być jak najbliżej ziemi, kolację wigilijną stawiano nie na stole, a bezpośrednio na podłodze.

Na stole powinna znajdować się świeca, a także woreczek z żółtymi monetami, gdyż symbolem płodności są żółtka. Najstarszy mężczyzna w domu zapala kadzidło i okadza stół. Około północy przychodzą z życzeniami kolędnicy.

Na wigilijnym stole powinien znaleźć się czosnek, który przegania choroby i chroni dom od złych mocy. Do wyrabiania wigilijnego chleba należy użyć tzw. „cichej wody” (przyniesionej w milczeniu ze źródła), a następnie ozdobić go figurami symbolizującymi Boży urodzaj – pszenicą, zwierzętami.

Bydnik - symbol Świąt

Nieodłącznym elementem Wigilii jest grube polano („bydnik”), stąd Wigilię nazywamy w Bułgarii „Bydni weczer”. Polano powinno być grube, duże, dębowe lub z drzewa gruszy. Powinien je przynieść najmłodszy w domu mężczyzna i powinno się palić w kominku, piecu przez całą noc. Na podstawie tego polana przepowiada się jaki będzie nadchodzący rok. Jeśli ogień jest duży lub jest wiele iskier, rok będzie urodzajny.

Skąd nazwa Koleda

Święta Bożego Narodzenia to po bułgarsku „Koleda”. Przyjmuje się, że nazwa jest bułgarską wersją słowa „kalendy”, jakim Rzymianie określali pierwszy dzień każdego miesiąca. Pod wpływem fonetycznych właściwości języka bułgarskiego „kalendy” przekształciła się w „koleda”. Pomogła w tym bardzo i ludowa tradycja związana z czasownikiem „kolja”, gdyż na święta tradycyjnie „koli” się (zabija się) prosię.

Obchody Bożego Narodzenia rozpoczynają się 24 grudnia od Małych Świąt (Małka Koleda) czyli od Wigilii (Bydni weczer).

Kolędnicy

Najlepszym dniem Świąt dla dzieci jest 25 grudnia (Goljama koleda) Duże Święta czyli Boże Narodzenie. Wczesnym rankiem dzieci ze specjalnie przygotowanymi patykami z derenia chodziły w grupach po domach i śpiewały świąteczne pieśni, a gospodarze wręczali im świąteczne obwarzanki.

Tradycja było też, że gospodarz wczesnym rankiem wychodził do ogrodu z siekierą i groził drzewom owocowym, że je wytnie, jeśli nie przyniosą dużo owoców.

Świniobicie

Potem zabijano specjalnie hodowanego na Święta knura. Nie było domu, gdzie nie byłoby tego dnia wieprzowiny. Na obiad była pieczona wieprzowina, która kończyła 40-dniowe posty świąteczne i na którą wszyscy z niecierpliwością czekali.

Święta Bożego Narodzenia to piękne, radosne święta! Cieszymy się na nie niczym dzieci!

Autor: Przyblizamybulgarie

Napisz komentarz