Todorowden - Końska Wielkanoc

Koń – pośrednik między górnym i dolnym światem.

Starożytne pieśni i legendy zachowały mistyczne obrazy skrzydlatych koni i nieustraszonych bohaterów, którzy na swoich rączych koniach potrafili prześcignąć nawet słońce.
 
Koń mówi, doradza, potrafi nawet przewidzieć, co stanie się z jego właścicielem. Podobne opowieści są częścią bułgarskiego folkloru.
 
A w dzień św. Todora nadal odprawiane są zwyczaje i rytuały, które mają sprawić, by nasze konie były zdrowe i szybkie.

Koń w bułgarskiej tradycji

Bułgarzy zawsze traktowali naturę ożywioną i nieożywioną z szacunkiem, z wdzięcznością dla sił, które chronią nasze ziemskie życie. Stąd bułgarski folklor pełen jest praktyk, rytuałów poświęconych prawie wszystkim zwierzętom domowym, różnym pożytecznym roślinom i pracom polnym.
 
Wierzenie ludowe przypisuje koniowi szczególne miejsce, przypisuje mu nieziemskie cechy, nadaje mu kosmiczną moc.
 
Według wierzeń ludowych, koń jest nietykalny przez mroczne siły, które nocą unoszą się w lasach, na drogach, wokół rzek i jezior. Jeśli ktoś podróżuje konno, złe duchy nie atakują go. Boją się go również choroby. Do dziś mówi się: „Zdrowy jak koń”.

Końskie motywy w bułgarskim folklorze

Szczególne znaczenie konia w życiu Bułgarów, ma swoje korzenie daleko w historii. Koń był obiektem szacunku wszystkich narodów, których spadkobiercami są Bułgarzy.
 
Tracki jeździec Heros, protobułgarski bóg Tangra, słowiański Swentowit – ich wizerunki niezmiennie kojarzą się z tym mitycznym zwierzęciem. Koń ma także nadprzyrodzoną siłę, która może przenieść człowieka z innego świata (dolnego) do ziemskiego (górnego).
 
Podania ludowe opowiadają o śmiałkach, którzy odważyli się udać do Zaświatów, walczyć z siłami zła i zdołali powrócić na ziemię. Najczęściej udawało im się to dzięki ich koniom, które były tak szybkie, że nie galopowały, a wręcz latały.
 
W ludowych pieśniach, legendach znajdziemy również wiele motywów związanych z końmi. Krali Marko na swoim koniu Szarkolija przeskakuje jednocześnie dziewięć gór. Wyjęty spod prawa Welko miał taką siłę, że potrafił podnieść konia chwytając go za ogon, okręcić nad głową i rzucić daleko.
 
Koń często potrafił znaleźć wyjście ze śmiertelnego niebezpieczeństwa i tym samym ocalić swojego pana. Dlatego wielu legendarnych bohaterów, gdy musiało złożyć przysięgę, przysięgało na swojego konia i swoją broń.
 
Koń i jeździec to także ważne motywy w bułgarskich haftach. Kobiety wyszywały je na ubraniach swoich bliskich w przekonaniu, że uchronią ich przed niebezpieczeństwem podczas długiej podróży.

Todorowden czyli Końska Wielkanoc

Koniom poświęcone jest także święto Todorowden, zwane również Końską Wielkanocą.
 
Tego dnia zgodnie z tradycją, od wieków, organizowane są wyścigi konne - kuszii. Piecze się rytualne chleby tzw. konie, kopyta, lalki, które następnie rozdaje się. Dziewczętom daje się „konie”, chłopakom „lalki”, częstuje się też nimi same konie, a wszystko po to, aby wszyscy cieszyli się „końskim zdrowiem”.
 
Święto jest obchodzone tydzień po Syrni Zagovezni – w pierwszą sobotę wielkanocnych postów. Imieniny obchodzą wtedy Todor, Teodor, Todora…
 
W tym roku Todorowden przypada 12 marca.

Todorowden w Ekoparku w Św. Konstantynie koło Warny

W ogrodzie botanicznym w kurorcie Św. Konstantyn koło Warny odbędzie się wyścig konny, konkurs na najpiękniejszy zaprzęg konny oraz bogaty program folklorystyczny.
 
Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej Czigot zademonstruje łucznictwo i autentyczne techniki walki. Zwiedzający będą mogli zapoznać się z jednym z najstarszych rzemiosł – wyrabianiem siodeł dla koni, uprzęży i pasów z grubej przetworzonej skóry.

Wszystkim życzymy końskiego zdrowia!




Autor: Przyblizamybulgarie
Napisz komentarz